Stabiele ontwikkelingen bij sportverenigingen in de gemeente Utrecht
In dit artikel wordt ingezoomd op hoe het er bij verenigingen voor staat met betrekking tot de vijf pijlers van vitaliteit: leden, financiën, kader, accommodatie en beleid. SportUtrecht gebruikt de gegevens om haar ondersteuningsaanbod voor de komende twee jaar op in te richten. Welke wensen en behoeften hebben verenigingen om zich voor te bereiden op de toekomst? Aantal leden stabielDat de Utrechtse verenigingen stabiel zijn, blijkt uit de ontwikkeling van de ledenaantallen. Bij de helft van de Utrechtse verenigingen is het ledenaantal in de afgelopen twee jaar gelijk gebleven. 39% van de verenigingen geeft aan dat het ledenaantal is gegroeid. In 2016 waren deze cijfers precies hetzelfde. Slechts enkele verenigingen zeggen dat zij met een dalend ledenaantal kampen. Maar over het algemeen kan geconcludeerd worden dat verenigingen er meer leden bij hebben gekregen. LedenstopDe wachtlijsten blijven vanwege de toename van leden wel groeien. In 2012 waren er 32 verenigingen met een ledenstop. In 2018 is dit aantal gegroeid naar 51. De belangrijkste reden voor een ledenstop is het tekort aan accommodatie. Zowel bij de buitensport (voetbal) als de binnensport (volleybal) lopen de wachtlijsten op. Er is voor deze sporten dringend behoefte aan meer capaciteit. Door efficiënter gebruik te maken van velden en zalen kan ervoor gezorgd worden dat meer Utrechters kunnen sporten. Financieel gezondHet percentage verenigingen met een gezonde financiële positie is gelijk gebleven ten opzichte van 2016. Er zijn wel meer verenigingen met een positief resultaat (+10%), ook het aantal verenigingen met financiële reserves is toegenomen ten opzichte van 2016 (+12%). JeugdbeleidVerenigingen beschikken voornamelijk over een technisch (jeugd)beleidsplan. In totaal heeft 62% van de verenigingen een algemeen beleidsplan opgesteld. Hierin hebben zij in veel gevallen een duidelijke missie en visie opgenomen. VrijwilligersOok in 2018 is er een blijvende vraag naar vrijwilligers. Meer verenigingen geven aan dat ze een tekort aan vrijwilligers ervaren: 23% in 2018 ten opzichte van 19% in 2016. 45% van de verenigingen verklaart voldoende vrijwilligers te hebben, maar wel op zoek te zijn naar meer vrijwilligers.Opvallend is dat vrijwel alle verenigingen (90%) aangeven te beschikken over voldoende technisch kader. In 2016 was dat minder dan de helft van de verenigingen. In 2018 geeft 46% van de verenigingen aan nog wel op zoek te zijn naar meer technisch kader. Slechts 5% beschikt niet over voldoende kader. AccommodatiesHet aantal velden, banen of beschikbare uren in zalen of zwembaden voldoet voor lang niet elke vereniging. Net als in 2016 geeft 40% van de verenigingen aan dat zij hierover niet tevreden zijn. Daarentegen sluit deze behoefte bij de helft van de verenigingen wel aan bij de wens. De kwaliteit van de sportcapaciteit sluit bij ruim twee derde van de verenigingen aan bij de door de sport gestelde eisen. Dit betekent een lichte verbetering ten opzichte van 2016 (61%). Duurzame aanpassingen zoals LED-verlichting, zonnepanelen en zonneboilers zijn bij een vijfde van de verenigingen geïmplementeerd. 10% geeft aan dat zij nog duurzame aanpassingen aan de accommodatie wil doorvoeren. Maatschappelijke activiteitenRuim een derde (37%) van de sportclubs verklaart de accommodatie in te zetten voor multifunctioneel gebruik. Het gaat dan om buitenschoolse opvang, een kinderdagverblijf, een buurtsportvereniging of andere activiteiten. Ongeveer een derde van de sportverenigingen heeft aanbod voor sporters met een beperking. Daarnaast is er aandacht voor maatschappelijke gezond- en veiligheidsthema’s. Vertrouwenscontactpersoon, seksueel grensoverschrijdend gedrag en rookvrije sportterreinen zijn de meest voorkomende thema’s waar verenigingen actief mee bezig zijn. Thema’s waar verenigingen minder aandacht aan besteden zijn de gezonde sportkantine, verantwoord alcoholbeleid en LHBT-acceptatie. ToekomstMet in het achterhoofd dat de stad Utrecht met zo’n 70.000 inwoners zal groeien richting 2030 is het nodig dat sportverenigingen stabiel en vitaal zijn. Uit dit onderzoek blijkt dat de verenigingen op de goede weg zijn om ook in de toekomst voor voldoende en kwalitatief sportaanbod te kunnen zorgen. Meer informatie is op te vragen bij de auteur.